Mieke heeft helemaal gelijk. Tuurlijk, straf geven is niet leuk, maar soms nodig. En natuurlijk voel je je dan bezwaard van "oh gut, wat doe ik dat arme kind toch aan...", maar dat arme kind was er toch zelf bij toen hij de boel verpestte? Als een kind straf krijgt, is het z'n eigen schuld, punt uit. En je kunt nog zoveel gesprekken voeren over dat een kind rekening moet houden met andere kinderen, of met jou als leerkracht: kinderen zijn meestal alleen maar geïnteresseerd in wat goed voor zichzelf is. En zodra ze erachter komen dat bepaald gedrag ervoor zorgt dat zij uit de klas gegooid worden, zullen ze zich wel twee keer bedenken voor ze dat gedrag vertonen.
In mijn LIO-stage was ik het op een gegeven moment zó zat dat ik de boel maar eens gevisualiseerd heb. Ik heb een schoenendoos genomen, die met zwart papier beplakt en daar met grote letters "strafdoos" op geschreven. Die doos heb ik op een goed zichtbare plek in de klas gezet. Op maandag heb ik uitgelegd dat ik vanaf dat moment de strafdoos in zou voeren omdat het luisteren niet zo goed ging. De kinderen mochten allemaal een straf bedenken en op een rood papiertje schrijven (wel aan de hand van bepaalde criteria, natuurlijk). Dat werden dan dingen als 'de boekenkast opruimen na schooltijd' of 'een ochtend of middag niet in je groepje zitten' of iets dergelijks. Die papiertjes werden in de doos gegooid. En op het moment dat een kind het verbruid had, mocht hij een papiertje uit de strafdoos pakken.
Ik geloof dat ik dat ding twee keer heb moeten gebruiken. Daarna luisterden de kinderen weer prima: ik hoefde maar naar die doos te
kijken en dan hield het kind meteen z'n mond dicht. Op een gegeven moment, na een week of twee, was ik die hele strafdoos alweer bijna vergeten toen ik van een moeder de vraag kreeg of dat ding nu echt nodig was, omdat haar kind zich er ongemakkelijk bij voelde. Ik vertelde toen wel heel duidelijk dat het als tijdelijke pedagogische maatregel wel even nodig was geweest, maar dat het nu inderdaad niet meer hoefde. Ik heb de doos toen ingepakt in cadeaupapier, de kinderen beloningskaartjes laten schrijven (blauwe voor individueel en groene voor de hele klas) en de doos is de rest van het schooljaar door het leven gegaan als 'beloningsdoos'
.
Dit is dus een héél concreet voorbeeld van oorzaak en gevolg. Ik weet niet of deze methode de beste pedagogische maatregel is die er te bedenken valt, maar bij mij werkte het wel vrij goed. Het nadeel is echter wel dat gevoelige kinderen zich er inderdaad wat ongemakkelijk bij kunnen voelen, maar als 'noodmiddel' werkt het uitstekend.
Wees gewoon jezelf. Meer kun je niet zijn.