begeleiden islamitische ouders

[student SPH]

hallo,
tijdens mijn afstudeeronderzoek kwam ik erachter dat leerkrachten obstakels ervaren in het begeleiden van Islamitsche ouders wanneer ze een kind doorverwijzen naar het speciaal onderwijs.

wat zijn jullie ervaringen hiermee?

[juf mama]

@student SPH:
Mijn ervaring is dat de ene ouder de andere niet is. Als ouders al moeite hebben met plaatsing op een andere school is dat vaker cultuur- en niveaugebonden dan geloofsgebonden. Voor de duidelijkheid: ik ben zelf moslim, ouder van een ziek kind op een LZK-school EN ouder van een autistisch kind op een reguliere basisschool EN op dit moment werkzaam op een islamitische school, waar (zoals ik al aangaf) de reacties van ouders op het 'anders' zijn of niet mee kunnen komen van hun kinderen (net als op andere scholen) vaak erg divers is. Iets om mee te nemen: er moet al VEEL eerder dan wanneer er sprake gaat zijn van doorverwijzen goed gecommuniceerd worden met ouders. Je verwijst immers pas als je echt handelingsverlegen bent geworden. Als ouders weten wat je (eventueel samen met hen) al gedaan hebt en inzien dat het niet het resultaat heeft opgeleverd waar zij op hoopten is het al een stuk makkelijker. Mijn ervaring is dat de meeste ouders uiteindelijk gewoon het beste willen voor hun kind, maar ook bij ons heb je er zo nu en dan ouders bij die wat er ook gebeurt niet tekenen voor verwijzing. Dan kun je niet meer doen dan het kind zo goed mogelijk blijven begeleiden.

[Geoffrey]

Mijn ervaring is dat leerlingen óók wel eens problemen ervaren met Nederlandse ouders bij het doorverwijzen naar SO. Ik zie dus niet echt het verband met religie.

[juf_miriam]

Ik sluit me aan bij Amna.

Bij ons op school (80% allochtone leerlingen) komt het inderdaad wel eens voor dat het voor ouders moeilijk is om de stap naar het Speciaal Onderwijs te maken. Maar dat geldt niet alleen maar voor de allochtone ouders.
En zoals Amna zegt, is het belangrijk dat je ALTIJD goed blijft communiceren met ouders. Ben erg duidelijk in hoe het gaat met het kind. Hoe vaak ik als IB-er wel niet hoor van ouders dat leerkrachten elke keer zeggen dat het 'wel goed' gaat. Maar ja, wat is 'wel goed'.... ik mag 't vaak dan als IB-er opknappen. Dus een tip voor alle leerkrachten; bespreek de CITO-scores, zodat ouders weten waar ze aan toe zijn.

Wel heb ik soms het idee (maar weet niet of dat cultuur- of geloofsgebonden is, misschien weet Amna dat wel ) dat het voor allochtone ouders moeilijker is als hun zoon een doorverwijzing krijgt....

[juf mama]

@Miriam: dat is cultuurgebonden. Het geloof gaat immers uit van een geschapen zijn door de Allerhoogste, die geen fouten maakt. Vanuit die optiek is ieder kind dus goed zoals hij is en altijd de moeite waard. Religieuze verplichtingen als het gebed en de vasten gelden alleen voor volwassenen die daar geestelijk en lichamelijk toe in staat zijn en mensen met beperkte geestelijke vermogens worden ongeacht hun gedrag in deze wereld het paradijs beloofd. Verder gaat de islam er vanuit dat ouders later ondervraagd zullen worden over hoe zij met hun kinderen om zijn gegaan. Vanuit die optiek zou ik het zelfs 'haram' durven noemen je kinderen het soort onderwijs dat het beste voor hen is te onthouden en van ze te verwachten dat ze acht jaar op hun tenen gaan lopen of ze heel lang te laten voelen hoe het is als je niet mee kunt komen...

[floopy]

Ik werk op een sbo in de haagse schilderswijk, en moet zeggen dat ik wel veel ouders heb die zich er zorgen over maken dat hun kind op het sbo zit.
Toch valt het als het goed is uitgelegd wel mee, ook allochtone ouders willen het beste voor hun kind. Ik denk dat onduidelijke uitleg over wat het s(b)o inhoudt ervoor zorgt dat ouders er huiverig voor zijn. Als de ouders zien dat hun kinderen gelukkiger zijn en graag naar school gaan vinden ze dat een hele geruststelling.
Het is zo vervelend dat de OALT-leerkrachten zijn afgeschaft, want bij gesprekken over verwijzingen zijn ze hard nodig!
Oja, en wat Miriam zegt over dat leerkrachten soms te lang blijven zeggen dat het ''best goed' gaat, leerkrachten houden leerlingen en ouders ook nog te vaak voor dat een terugkeer naar het reguliere bo misschien nog mogelijk is na verwijzing naar het s(b)o. Zucht...

[floopy]

Wat me trouwens wel opvalt is dat er bij de ouders op mijn school vaker ouders 'de schijn ophouden', volhouden dat er met hun kind niks mis is en dat ze thuis totaal geen problemen ervaren bijv mbt het (probleem)gedrag. Wat het weer bemoeilijkt om toestemming van ouders te krijgen voor eventuele onderzoeken.

[student SPH]

Heel erg bedankt voor jullie reacties! Hier hebben we zeker ontzettend veel aan.

Ik was verder nog wel benieuwd dat als jullie obstakels tegenkomen, welke dat dan precies zijn? Waar loop je dan tegenaan als leerkracht maar ook als ouders?

[juf mama]

@floopy: houden ouders echt de schijn op of is er thuis minder aan de hand omdat er thuis bijvoorbeeld minder regels zijn of verkeerd vergelijkingsmateriaal voorhanden is?

Ik heb op dit moment in groep 1 een jongen waar echt iets mee is. Hij kan niet op zijn stoel (blijven) zitten, trekt zijn eigen plan en is niet gevoelig voor beloning of straf. Ouders herkennen de 'drukte' van dit mannetje totaal niet en waren verbaasd dat wij deze jongen 'moeilijk' vonden. In eerste instantie dacht ik aan ontkenning, maar toen ik het gezin beter leerde kennen bleek dat niet het geval. Het gaat om een gezin met 5 kinderen en de 6e op komst. Vader heeft vroeger op het ZMOK gezeten en was in zijn jeugd een ernstige crimineel. De oudste zoon van het gezin is nu 14, heeft CD en is via het ZMOK op het speciaal voortgezet onderwijs terechtgekomen en wordt daar regelmatig geschorst wegens wangedrag. Deze oudste jongen is zowel verbaal als lichamelijk ernstig agressief. Moeder heeft wat mij betreft dus gelijk: vergeleken met de oudste is de jongste een schatje. Dat wil echter niet zeggen dat er niets mis met hem is, want hij blijft heel anders dan andere kinderen van zijn leeftijd.

Ander voorbeeld: groep 3: jongen met diagnose ADHD. Ouders vinden medicatie nergens voor nodig. Thuis is hij nooit lastig. Druk zijn hoort bij jongens, vader is ook druk. Tijdens huisbezoek bleek het gezin samen met nog twee gezinnen in één flatje te wonen (wie wordt daar nou niet druk van EN valt het drukke gedrag in deze drukte wel op?). Verder bleken er thuis nauwelijks regels te zijn: de kinderen doen wat zij willen, eten wanneer ze dat uitkomt (er wordt in de ochtend vooruit gekookt en moeder ging direct de keuken in om op te warmen toen zoonlief riep dat hij honger had) en gaan slapen als ze moe zijn.

Ik noem deze (extreme) voorbeelden even om aan te geven dat het niet altijd om ontkenning of de schijn ophouden hoeft te gaan. Veel problemen zijn erfelijk en ouders die niet in staat zijn op te voeden zijn vaak ook niet in staat om het gedrag van hun kinderen als problematisch te beschouwen.

PS: moeder 1 heeft inmiddels een dagje meegekeken en daarna getekend voor nader onderzoek. Moeder 2 is op door de schoolmaatschappelijk werkster op opvoedingscursus gestuurd.

[floopy]

@juf amna; ik snap wat je bedoelt, sommige ouders ervaren hun kind ook anders doordat er soms nog 5 andere kinderen zijn die aandacht vragen, of omdat ze hun kind eigenlijk nauwelijks zien (hele dag school, buiten spelen, moskee, etc). Toch ervaar ik ook dat sommige ouders tegenover anderen niet 'erkennen' dat er iets is met hun kind. Zou dat kunnen zijn omdat elk kind in principe goed is en dan zeggen dat er iets is misschien voelt als een soort 'verraad'?
Donderdag bijv. was er een kind uit mijn klas dat erg veel snoep bij zich had en 20 euro. De 20 euro zijn waarschijnlijk gestolen. Met moeder was er de afspraak dat al het snoep dat hij meeneemt meteen verdwijnt in de prullenbak. Oma kwam na school een gestolen tennisbal terugbrengen. Oma was meer open dan moeder, en gaf aan dat moeder iedere dag huilt omdat het 'zo'n moeilijke jongen is'. Moeder weet volgens oma niet meer wat te doen. Terwijl moeder tegen mij zegt dat haar zoon bij ons op school zit vanwege leerproblemen, en ECHT niet vanwege zijn gedrag. Dat vind ik dan wel schrijnend... Maar goed, we hebben ook een nederlandse moeder die bij hoog en laag volhoudt dat haar kind leerproblemen heeft en pas gedragsproblemen kreeg bij ons op school.. Sommige mensen willen er gewoon niet aan dat er eits met hun kind is.

[juf mama]

@floopy: ik ken het: ontkenners hebben wij ook hoor, ik wilde alleen wel een nuance aanbrengen. Ik denk dat dat ontkennen niet komt door het dan niet meer vinden dat het goed is, goed zijn zoals je bent betekent immers ook jezelf niet te hoeven schamen voor de situatie zoals hij is. Maar dat is natuurlijk makkelijker gezegd dan gedaan. Mijn ervaring leert in ieder geval dat zover als ik weet NOOIT de religie de 'schuld' is van de misstanden. Cultuur en het niveau van de ouders vaak wel, hoewel de eerlijkheid mij gebied te zeggen dat ook de voorlichting vaak beter kan.

[floopy]

Oh maar daar ben ik het ook mee eens hoor, dat het niet de religie maar een stuk cultuur is. En waarschijnlijk de communicatie en voorlichting voor een nog groter deel inderdaad...

[juf_miriam]

@Amna; thanx voor je antwoord. Wel zo handig om het eens van die kant te bekijken.

Hier inderdaad ook ouders die het problematische gedrag van hun kind thuis niet herkennen.
Zo dus ook dat jongetje wat bij mij in de groep zit (ik schreef er al ergens anders over...). Hij komt nu 3 ochtenden NIET naar school, beter voor de groep (en de leerkrachten). Als je dan hoort dat hij die ochtenden alleen voor de pc zit, nieuwe pc heeft gekregen, dan snap ik idd dat zo'n jongetje thuis heel rustig is.
Wel opvallend... zijn nichtje kwam elke dag te laat, op ochtenden dat C. er niet is, komt ze ineens wel op tijd. En vader wil niet in zee met SO, maar laat C. wel na de zomervakantie naar een militaire school in Portugal gaan. En dan zou er niets aan de hand zijn? Daar stel ik dan grote vraagtekens bij...

[student SPH]

Waarom denken jullie dat het cultuur gebonden is?

Wat uit de cultuur maakt dan dat het moeilijk te accepteren dat het kind naar het SBO moet?

[juf mama]

@student SPH: ik denk dat de arbeidsethos en de toekomstvisie een grote rol speelt: mannen met (goede) banen zijn echte mannen, andere mannen minder. Vergeet ook niet dat veel mensen ooit naar Nederland kwamen om hier een beter bestaan dan thuis op te bouwen. Hier horen natuurlijk grootse toekomstplannen voor de kinderen bij, dus ontstaat er een druk op allochtone kinderen om het vooral beter te doen en verder te schoppen dan paps en mams. Kinderen die niet zo goed kunnen leren of niet zo goed presteren gooien die plannen natuurlijk in de war en dat doet pijn.

PS: alle ouders met kinderen die anders zijn dan andere kinderen krijgen op een bepaald moment te maken met het moeten bijstellen van toekomstplannen. Dit doet altijd pijn. Toch merk ik dat het voor ouders die hoger opgeleid (en zelf nog het een en ander voor elkaar kunnen boksen voor hun kinderen) makkelijker is dan voor ouders die hun hoop op een betere toekomst op hun kinderen gericht hadden. Het enige verschil dat ik hierin bemerk tussen autochtoon en allochtoon is eigenlijk alleen dat allochtonen vaker dan autochtonen zelf al in een minder positieve positie verkeren. Kortom: in mijn volksbuurtje is de meerderheid wit, maar reageren de meeste ouders nogal primitief.