door Joke op 19 nov 2007, 15:06
Ik heb net het boek 'Geef me de 5' van Colette de Bruin uit. Ik denk dat jij hier hier heel veel nuttige informatie uit kunt halen
Zij werkt vanuit 5 basiswoorden en vult die in naar de leeftijd/ vermogens van de betreffende leerling:
wat - waar - wie - hoe - wanneer
Ik zal proberen het algemeen uit te leggen, al weten we allemaal dat elke autist weer anders is:
In deze vrije situatie loop je meestal als autist al vast op het 'Wat'
Autisten zijn (vaak) niet in staat zelf te kiezen.
Zij zijn bovendien vaak van slag als er iets anders gebeurt dan wat zij verwachten, dus veranderingen zou je eigenlijk al van te voren moeten aangeven. Lukt dit niet, dan werkt het het best als jij (twee?) keuzes aanbiedt óf als dat al te veel is als jij aangeeft wat hij/zij gaat doen. Daar voelen ze zich veilig bij.
Wat (pauze buiten)? Voetballen
Waar? Bij echte probleemgevallen bespreek je dan ook waar (of jij kunt de plek aangeven) op het grasveld bij de school
Wie? Aanwijzen of bespreken met wie er gevoetbald wordt.
Hoe? Je benoemt alles (dat hoop je dan) wat NIET mag.
Wanneer? Meteen als de pauze begint. Geef ook meteen de eindtijd aan, anders weten ze vaak niet dat ook zij moeten stoppen als de bel gaat/als het ...... u is/als de meester fluit/ als ....... (vul hier zelf maar in waarmee je een sein geeft dat de pauze voorbij is)
Als je vastloopt met een autist moet je eigenlijk ALTIJD deze 5 stappen even met hem doornemen om te kijken wat er nog niet begrepen is.
Zoals Colette het stelt: elke autist probeert deze 5 puzzelstukjes in elkaar te passen tot een geheel en lukt dat, dan is er geen probleem meer. Mocht er nog iets onduidelijk zijn van een van deze 5 dan kan hij niet beginnen, hij raakt in paniek en vertoont daardoor wangedrag of vervalt in gedrag waarbij hij zich veiliger voelt.
Zij stelt 'vrije tijd is kliertijd' en ik denk dat ze gelijk heeft. Met vrij bedoelt ze 'niet ingevulde tijd', dus tijd waarbij ze niet weten wat er van hen verwacht wordt.
Begrijp ook: het is niet zijn/haar fout als het verkeerd gaat. Eigenlijk is het jouw fout, hoe vreemd het ook klinkt.
Colette stelt dat wij met een 'auti-bril' naar de situatie moeten kijken. Niet vanuit ons gezichtspunt, maar vanuit dat van de autist. Pas dan kun je met autisten werken.
Ook een tip van haar: vraag niet, maar geef opdrachten. Ga niet in discussie, maar zeg expliciet wat er gebeuren moet en houd dan ook nog rekening met die 5 woorden, anders is het misschien alsnog gedoemd te mislukken.
Achterin haar boek zit een CD-rom om een heleboel van dit soort zaken in kaart te brengen.
Hoe moet je samenwerken, hoe moet je problemen oplossen, hulpmiddel voor het aanleren van de tafels, hulpmiddel voor het herkennen van een som, takenlijst uitgaande van de vijf woorden enz.
Tip:
Geef een autist de tijd om handelingen te laten inslijpen. Maak hiervoor een kaart waarop stap voor stap staat beschreven wat er gedaan moet worden in een bepaalde situatie die nog niet beheerst wordt.
In jouw geval dus:
1. tekening van een klok met de pauzetijd
2. tekening of fotootje van jou: afspraak met jou (jij kiest/geeft twee keuzes afhankelijk van het kind)
3. tekening van jas
4. tekening van de mogelijkheden.
5. tekening van de plaats
6. tekening of foto's van medeleerlingen
7. tekening van de klok sluit af met de eindtijd
Hoe meer de autist kan hoe minder uitgebreid je dit schema hoeft te maken.
Verder:
Word nooit boos, dit is bedreigend
Doe nooit een beroep op hun gevoel: begrijp je dat de meester daar erg ..... (nee, dat begrijpen ze niet, want dat gevoel hebben ze niet, ze zijn daartoe niet in staat.)
Als het misgaat probeer er dan achter te komen waar het nog onduidelijk was
Als hij jou vertrouwt en je moet weg deel dat even aan hem mee, ook wanneer je weer terugbent. (Dat hoeft niet in tijd, maar: ik ga even bellen, als ik klaar ben, kom ik weer terug.)
Geef ook aan waar hij terecht kan met zijn probleem. Hulp vragen doen ze niet uit zichzelf, alleen als ze dat geleerd hebben.
Wordt er veel gevochten, probeer dan ook in kaart te brengen wat er in zo'n geval gedaan moet worden om dat te voorkomen.
Heel veel van zulk soort voorbeelden staan er ook in het boek.
Wat dat betreft dus een aanrader.
P.S. Die 5 woorden zijn een prima basis om ook het handelen van anderen en jezelf onder de loep te nemen.